วันอาทิตย์ที่ 26 พฤษภาคม 2562 วันพระ และ วันนี้ถือเป็นอีกหนึ่งวันสำคัญของพระพุทธศาสนา คือ”วันอัฏฐมีบูชา” วันถวายพระเพลิงพระพุทธสรีระของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังเสด็จดับขันธปรินิพพานได้ 8 วัน ตรงกับวันแรม 8 ค่ำ เดือนวิสาขะ (เดือน 6 ของไทย)
ที่วัดใหญ่ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ วรมหาวิหาร อ.เมือง จ.พิษณุโลก นอกเหนือจากพระพุทธชินราช พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของจ.พิษณุโลกแล้ว ยังมีพระพุทธรูปอีกปางหนึ่งที่น่าสนใจ คือ พระพุทธรูปปางพระพุทธเจ้าเข้านิพพาน ประดิษฐานอยู่ในวิหารพระเจ้าเข้านิพพาน หรือ วิหารหลวงพ่อสามพี่น้อง ทางด้านใต้ของพระวิหาร พระศรีศาสดา ที่วันนี้พุทธศาสนิกชน นักท่องเที่ยวจำนวนมาก ได้กราบไหว้ขอพร โดยเฉพาะที่บริเวณพระบาทที่ยื่นออกมาจากหีบหีบบรรจุพระศพสีทอง ที่ประชาชนต่างนิยมเข้ามากราบใกล้ ๆ พระบาท จนสีทองที่พระบาทสึกกร่อนไปเกือบหมด
พระเจ้าเข้านิพพาน ในวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.พิษณุโลก มีลักษณะเป็นหีบทอง ซึ่งทำจากศิลาลงรักปิดทอง ประดิษฐานพระบรมศพพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตั้งอยู่บนจิตกาธาน ที่ปลายหีบทางด้านใต้ มีพระพุทธบาทคู่ยื่นออกมา นับว่าเป็นพระพุทธรูปปางพิเศษ ที่มีความแตกต่างจากปางอื่น เป็นพุทธปาฏิหาริย์ยื่นพระบาทออกมาให้พระมหากัสสปะเถระ ได้ถวายบังคมเป็นครั้งสุดท้าย รอบพระจิตกาธาน มีรูปพระพุทธสาวก 5 องค์ นั่งชันเข่าพนมมือ ปลงธรรมสังเวช ด้านท้ายวิหารยังประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้น ปางมารวิชัย 3 องค์ วิหารตั้งอยู่ด้านหน้าของวิหารพระศรีศาสนา ลักษณะวิหารเป็นทรงโรงสมัยอยุธยาขนาดเล็ก มี 4 ห้อง หลังคามีชั้นเดียว มีปีกนกมุงด้วยเกล็ดพระยานาค นับว่าเป็นศิลปะที่หาดูยาก เพราะมีแห่งเดียวในประเทศไทย พุทธศาสนิกชนนิยมเรียกว่า วิหารพระเจ้าเข้านิพพาน หรือ วิหารหลวงพ่อสามพี่น้อง
สำหรับคติความเชื่อของพุทธศาสนิกชน ที่เดินทางมากราบไหว้ขอพรจากพระเจ้าเข้านิพพาน และหีบพระบรมศพนั้น ต่างเชื่อว่า เมื่อได้มากราบพระบาทของพระพุทธเจ้าแล้วอธิษฐานขอสิ่งที่ต้องการแล้วจะสัมฤทธิผลทุกประการ จึงทำให้มีพุทธศาสนิกชน และนักท่องเที่ยวแห่แหนเดินทางมากราบไหว้ขอพรจากพระเจ้าเข้านิพพาน และหีบพระบรมศพ อย่างไม่ขาดสายตลอดทั้งปี
อนึ่ง ประเพณีวันอัฏฐมีบูชา ในประเทศไทย พบประเพณีการถวายพระเพลิงพระบรมศพจำลองที่ วัดบรมธาตุทุ่งยั้ง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ โดยประเพณีนี้มีมาแต่เมื่อใดไม่ปรากฏ ในปัจจุบันประเพณีนี้ได้รับการสนับสนุนจากทางหน่วยงานภาครัฐ และเอกชน โดยจัดเป็นงาน “วันอัฏฐมีบูชารำลึก เมืองทุ่งยั้ง” ณ วัดบรมธาตุทุ่งยั้ง อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์เป็นประจำทุกปี โดยกำหนดจัดงานในวันวิสาขบูชา คือวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 ถึงวันแรม 8 ค่ำ เดือน 6 รวม 9 วัน กิจกรรมภายในงานมีการแสดง แสง สี เสียง ตั้งแต่พระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน จนถึงพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระพุทธเจ้า (จำลอง) มีประชาชนชาวจังหวัดอุตรดิตถ์และจังหวัดใกล้เคียงเข้าชมเป็นจำนวนมาก
นอกจากนี้ยังพบประเพณีการจำลองถวายพระเพลิงอีกแห่งหนึ่งในภาคกลางที่ วัดใหม่สุคนธาราม จัดโดย องค์การบริหารส่วนตำบลวัดละมุด ตำบลวัดละมุด อำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม ที่มีการสืบสานประเพณีนี้มายาวนาวกว่า 120 ปี ซึ่งถือเป็นแห่งแรกและแห่งเดียวในลุ่มน้ำภาคกลาง ที่รักษาประเพณีนี้มายาวนานที่สุด เป็นประเพณีพื้นบ้านที่ชาวบ้านร่วมกันจัดขบวนแห่เครื่องสักการะ ตะไล บั้งไฟ มาจุดเพื่อเป็นพุทธสักการะ และมีขบวนพุทธประวัติ จำลองหลักธรรมคำสอน ก่อนที่จะมีพิธีการจำลองการถวายพระเพลิงพระบรมศพ ซึ่งมีประชาชนในชุมชนและทั่วไปแห่แหนกันมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก
……………………………………………………………..