พิษณุโลก กองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยนเรศวร จัดนิทรรศการพิพิธภัณฑ์ผ้า เรื่อง “พันธุ์ไม้ลายผ้า” สะท้อนภูมิปัญญาท้องถิ่น จนเกิดลวดลายผ้าใหม่ๆ เช่น ลายปีบร่าย จากดอกไม้ของพรรณไม้ประจำจังหวัดพิษณุโลก, ลายดอกนนทรี จากดอกไม้ประจำจังหวัดพิษณุโลก ลายรักเสลา จากดอกไม้ประจำมหาวิทยาลัยนเรศวร เป็นต้น
2 เมษายน 2562 วันอนุรักษ์มรดกไทย ตรงกับวันคล้ายวันพระราชสมภพของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในฐานะมีพระมหากรุณาธิคุณอย่างใหญ่หลวงในงานด้านศิลปวัฒนธรรมของชาติ ที่พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร อ.เมือง จ.พิษณุโลก ได้จัดได้จัดนิทรรศการพิพิธภัณฑ์ผ้า เรื่อง “พันธุ์ไม้ลายผ้า” ขึ้นเพื่อนำเสนอให้เห็นความสำคัญของลวดลายที่อยู่ในกลุ่มลายพันธุ์ไม้ รวมทั้งเป็นการอนุรักษ์และสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป พร้อมทั้งนำลายผ้าจากกลุ่มผ้าทอท้องถิ่นในจังหวัดพิษณุโลก มาจัดแสดง เพื่อสะท้อนความเป็นภูมิปัญญาที่หาดูได้ยาก
ภายในงานเป็นการจัดแสดงผ้าทอลวดลายกลุ่มพันธุ์ไม้ที่แฝงไว้ด้วยความสุข ความอุดมสมบูรณ์ และความเจริญงอกงามทางวัฒนธรรม เชื่อมโยงขนบธรรมเนียม ประเพณี ศาสนา ศิลปะ ความเชื่อต่าง ๆ ชมผ้ามัดหมี่ชุดลายพันธุ์ไม้ ที่เกิดลวดลายผ้าใหม่ๆ เช่น ลายปีบร่าย จากดอกไม้ของพรรณไม้ประจำจังหวัดพิษณุโลก, ลายดอกนนทรี จากดอกไม้ประจำจังหวัดพิษณุโลก ลายรักเสลา จากดอกไม้ประจำมหาวิทยาลัยนเรศวร ทอโดยกลุ่มทอผ้าหนองหญ้าปล้อง กลุ่มทอผ้าบ้านซำรัง กลุ่มทอผ้าบ้านผารังหมี อ.เนินมะปราง จ.พิษณุโลก
สำหรับผ้าที่จัดแสดงในนิทรรศการครั้งนี้ ประกอบด้วย ผ้าทอในคลังสะสมของพิพิธภัณฑ์ผ้า จำนวน 40 ชิ้น ,ผ้าทอในโครงการออกแบบลวดลายและพัฒนาผลิตภัณฑ์ผ้า จำนวน 20 ชิ้น,ผ้าทอจากกลุ่มทอผ้าบ้านซำรัง จำนวน 21 ชิ้น,ผ้าทอจากกลุ่มทอผ้าบ้านหนองหญ้าปล้อง จำนวน 11 ชิ้น,ผ้าทอจากกลุ่มทอผ้าบ้านผารังหมี จำนวน 24 ชิ้นรวมจำนวนทั้งสิ้น 116 ชิ้น
นายวชิรพงษ์ วงศ์ประสิทธิ์ บุคลากรกองส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม กล่าวว่า ผ้าทอนอกจากเป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่สำคัญของมนุษย์แล้ว ยังนับเป็นสื่อแสดงถึงวัฒนธรรมอันงดงามที่มีรูปแบบเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละกลุ่มชน ผู้ทอผ้ามักจะรังสรรค์ลวดลายลงบนผืนผ้าจากความงามตามธรรมชาติรอบตัวเข้าไว้อย่างตั้งใจ เกิดเป็นผลงานที่แฝงถึงความสุข ความอุดมสมบูรณ์ ความเจริญงอกงาม ขนบธรรมเนียมประเพณี ศาสนา ศิลปะ ความเชื่อฯลฯ ซึ่งสามารถแบ่งกลุ่มลวดลายผ้าทอได้ 4 กลุ่มคือ กลุ่มลายพันธุ์ไม้ กลุ่มลายสัตว์ กลุ่มลายข้าวของเครื่องใช้ และกลุ่มลายเบ็ดเตล็ด
โดยเฉพาะกลุ่มลายพันธุ์ไม้ นับว่าเป็นกลุ่มลายที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เห็นได้ชัดเจนจากผ้าทอของทุกกลุ่มชาติพันธุ์ล้วนนิยมทอลวดลายพันธุ์ไม้เป็นหลัก หรือถึงแม้ว่าเมื่อใช้ลวดลายกลุ่มอื่นเป็นหลักแต่ก็มักจะมีลายพันธุ์ไม้เล็กๆ เป็นลายประกอบอยู่เสมอ จนอาจกล่าวได้ว่าลวดลายพันธุ์ไม้นี้มีความสำคัญต่อการประดิษฐ์ลวดลายผ้าทอเป็นอันดับต้น
ผู้ที่สนใจต้องการไปชมนิทรรศการพิพิธภัณฑ์ผ้า เรื่อง “พันธุ์ไม้ลายผ้า” ครั้งนี้ก็สามารถไปชมกันได้จนถึงวันที่ 14 มิถุนายน 2562 ณ พิพิธภัณฑ์ผ้า มหาวิทยาลัยนเรศวร ในเวลาราชการ
/////////////////