เช็คอินสถานีบ้านบุ่ง ชมเครื่องขอทางสะดวกอายุ 100 ปี

บ้านบุ่ง ต.ศรีภิรมย์ อ.พรหมพิราม จ.พิษณุโลก เป็นหมู่บ้านเหนือสุดของพิษณุโลกเขตติดต่อกับ อ.พิชัย จ. อุตรดิตถ์ เป็นหมู่บ้านที่ชุมชนเข้มแข็ง ได้พัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวให้สัมผัสวิถีแห่งชนบท นอกจากท่องเที่ยวชมวิถีชีวิตของชาวบ้านบุ่งแล้ว แล้วยังสามารถมาเที่ยวชมที่สถานีรถไฟบ้านบุ่ง ซึ่งถือเป็นสถานีรถไฟเหนือสุดของจังหวัดพิษณุโลก อยู่ห่างจากสถานีรถไฟพิษณุโลกประมาณ 50 กิโลเมตร เป็นสถานีเล็ก ๆ  ที่ก่อสร้างมายาวนานและยังคงเอกลักษณ์ของรูปแบบสถานีรถไฟในสมัยยุคเริ่มสร้างทางรถไฟสายเหนือ นอกจากนี้ยังสามารถชมเครื่องขอทางสะดวกหรือตราทางสะดวก เป็นกล่องเหล็กสีเขียวขี้ม้า ข้างในบรรจุ “ลูกตราทางสะดวก” เอาไว้ และมีกลไกซับซ้อนภายในมีอายุใช้งานเคียงคู่กับเริ่มสร้างสถานีมา 100 กว่าปีแล้ว ได้ปรับปรุงเข้ากับเทคโยโลยียุคใหม่และยังคงใช้ในการควบคุมการเดินรถผ่านสถานีจนถึงปัจจุบัน

นายศักดิ์พันธ์ พงษ์เนตร ผู้ช่วยนายสถานีรถไฟบ้านบุ่ง กล่าวว่า สำหรับตราทางสะดวก (token) ติดตั้งไว้ที่ทั้งสองข้างของตอนต่อทางรถไฟหนึ่งทาง หากเป็นทางคู่ ก็จะมีสี่เครื่อง (สองเครื่องสำหรับด้านหนึ่งของแต่ละสถานี) เพื่อใช้ขอและให้ทางสะดวกแยกกันระหว่างขบวนรถขึ้นกับขบวนรถล่อง เมื่อจะใช้งาน พนักงานสัญญาณจะเคาะเครื่องทางสะดวกเป็นสัญญาณกระดิ่งสอบถามกับสถานีข้างเคียง หากสถานีข้างเคียงตอบกลับมาว่า “ขบวนรถจะถึง” เจ้าหน้าที่จะดึงมือจับเครื่องทางสะดวก บิดไปที่ตำแหน่ง “ขบวนรถออกแล้ว” เพื่อให้ลูกตราหรือเหรียญตราหล่นออกจากเครื่อง ลูกตราที่ได้นี้จะต้องส่งมอบให้พนักงานรถจักร เสมือนว่าเป็นสัญญาณอนุญาตให้ขบวนรถผ่านเข้าสู่ทางช่วงที่ระบุได้ ตราทางสะดวกที่ได้นี้จะไม่สามารถออกใหม่ได้ถ้าขบวนรถยังไม่ได้ส่งคืนตราให้สถานีถัดไป ดังนั้นตราทางสะดวกจึงเป็นหลักประกันว่าไม่มีขบวนรถใดอยู่ในทางระหว่างสถานีมากกว่าหนึ่งขบวน

ในระยะต่อมาได้มีการพัฒนาให้เครื่องทางสะดวกไม่ปล่อยลูกตราอีกต่อไป แต่จะไปควบคุมอาณัติสัญญาณประจำที่อันนอกสุดมิให้แสดงท่าอนุญาต หากสถานีถัดไปไม่อนุญาต เรียกเครื่องทางสะดวกนี้ว่าเครื่องทางสะดวกสัมพันธ์สัญญาณประจำที่ เมื่อสัญญาณประจำที่แสดงท่าอนุญาตก็ได้ชื่อว่าพนักงานรถจักรได้ตราทางสะดวกแล้ว ในปัจจุบันระบบตราทางสะดวกได้รวมเข้าเป็นหนึ่งกับแผงควบคุมแบบรีเลย์และแบบคอมพิวเตอร์ โดยเครื่องที่เห็นอยู่นี้ได้รับการปรับปรุงพัฒนาเมื่อ 2546 ที่ผ่านมา

โดยทางสถานีรถบ้านบุ่ง จะเปิดให้นักท่องเที่ยวได้ชมความเก่าแก่ของเครื่องเปิดปิดรถไฟ ที่ยังหลงเหลือเพียงไม่กี่ของประเทศไทย นอกเหนือได้ชมความงามอันเรียบง่ายของตัวอาคารสถานีที่เก่าแก่แล้ว ขณะนี้บริเวณพื้นที่โดยรอบของสถานีบ้านบุ่ง กำลังดำเนินการโครงการเศรษฐกิจพอเพียงร่วมกับชาวบ้านบ้านบุ่ง ปลูกพืชพักสวนครัว หลากหลายชนิด ปลูกข้าว เลี้ยงปลา  โดยร่วมมือกับชุมชนเพื่อนำผลผลิตไปบริโภคในครัวเรือน

 

///////////

แสดงความคิดเห็น