ปฏิเสธไม่ได้ว่าการทำบุญและขอพรหรือทำเพื่อบนบานสารกล่าว เพื่อให้ได้สิ่งดีเกิดขึ้นตามที่ตนปรารถนา สิ่งเหล่านี้แฝงอยู่ในความเชื่อชาวไทยพุทธหรือทุกศาสนาก็ว่าได้ เพื่อให้ชีวิตตนอยู่ดีมีสุข แต่อีกนัยหนึ่งก็สามารถทำให้ผู้ที่ศรัทธาปฏิบัติตามคำสั่งสอน หวาดกลัวต่อการกระทำความผิด พยายามที่จะทำความดี ปฏิบัติรักษาศีลหรือข้อห้ามของศาสนานั้นๆ
สำหรับการกราบไหว้พระพุทธชินราชเช่นเดียวกัน หากผู้ที่เข้าวัดพระศรีรัตนมหาธาตุฯ บ่อยๆจะเห็นและรู้ว่า มีผู้คนจำนวนไม่น้อยเลยที่มาวัดเพื่อจะแก้บน และเวลาที่มาส่วนใหญ่เป็นช่วงเช้า จะมีสิ่งต่างๆใส่ถาดใส่ถุงมามากมายแต่ที่เห็นหลักๆคือ ไข่,หัวหมู,ไก่,ขนมต่างๆ ,บายศรีและดอกไม้สดฯลฯ ทำให้เกิดการค้าขายสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการแก้บนเพื่อเป็นอาชีพหาเลี้ยงท้อง อาจทำรายได้ไปจนถึงระดับธุรกิจอุสาหกรรมเช่นการถวายพระ ก็ต้องเกี่ยวกับโรงงานหล่อพระ และร้านขาย เป็นต้น
แต่ยังมีกิจกรรมการแก้บนอีกแบบ ที่อยู่คู่วัดใหญ่มาคือการแก้บนด้วยละครรำชาตรีหรือรำแก้บน ที่อยู่คู่วัด มามากว่าสามรุ่นของ ทั้งสองคณะหรือร่วม100ปีที่มีมา คณะแม่แจ่มจันทร์และแม่ทรัพย์ทองวิไล.. เสน่ห์ของการแก้บนที่ต้องใช้ความสามารถด้านศิลปะไทย ยังเป็นการแสดงที่สืบสานความเป็นไทยทั้งท่ารำ การร้องเนื้อหาทำนอง,เครื่องดนตรีไทย รวมถึงการแต่งกายที่เป็นแบบไทยๆ ตามรูปแบบที่สืบทอดกันมา
ปัจจุบันนี้ทั้งสองคณะยังคงรำถวายให้บริการ ผู้ที่มีศรัทธาต่อ พระพุทธชินราช ทั้งสองคณะได้กล่าวตรงกันว่าอยากทำ เพราะได้บุญและมีความสุขที่ได้ แสดงถวายให้กับพระพุทธชินราช และยังจะทำต่อไป เป็นการเผยแผ่ศิลปะไทยรักษาความเป็นไทย ยังทำให้ลูกหลานได้มีอาชีพ มีเด็กๆลูกพ่อค้าแม้ค้าในวัดหรือนักเรียนที่สนใจใช้เวลาว่างมาฝึก ช่วงปิดเทอมหรือวันหยุดหารายได้และประสบการณ์อีกด้วย
ยังมีผู้ที่ศรัทธามาติดต่อให้ไปรำถวายนอกสถานที่ไม่ว่าจะศาลสมเด็จพระนเรศวร,ศาลพ่อปู่ดำหรือสิ่งศักดิ์ต่างตามความเชื่อของแต่ละบุคคล ปัจจุบันละครรำ เป็นที่ๆชาวต่างชาติให้ความสนใจเข้ามาชม ร่วมทำท่าทาง,พูดคุยและถ่ายรูป เป็นที่ระลึกและชื่นชอบมากทุกครั้งที่ได้เดินผ่านมาบริเวณโรงละคร ซึ่งสมควรช่วยกันส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ นี่คือหนึ่งอาชีพที่ได้จากความศรัทธา
ศรัทธาความเชื่อที่ดลบันดาลให้หลายๆคนประสบความสำเร็จในการขอพรหรือ อฐิฐานที่ขอสิ่งใดๆจากพระพุทธชินราช ผลแห่งศรัทธานั้นยังก่อให้เกิดอาชีพหรือช่วยให้ธุรกิจต่างๆ ขับเคลื่อนไปได้อย่างไม่คาดคิด และเชื่อได้อย่างยิ่ง ว่าธุรกิจการงานของคนพิษณุโลก 90กว่าเปอร์เซ็นต์มาจากบารมีแห่งองค์พระพุทธชินราชอย่างแน่นอน
( วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหารได้จัดพิธีที่ยิ่งใหญ่ในทางสงฆ์สวดเฉลิมฉลอง ครบรอบวันสร้างพระพุทธชินราชเป็นประจำทุกปีในวันขึ้น 8 ค่ำเดือน 6 ในปีนี้ตรงกับวันที่ 17 พฤษภาคม 2556 ครบรอบ 656 ปี การสร้างพระพุทธชินราช )
กล้าณรงค์ ภักดิ์ประไพ
รถรางนำเที่ยวเมืองพิษณุโลก 19 พฤษภาคม 2556