วัดจันทร์ตะวันตกที่มาที่ไปหาได้ยาก แต่ยังพอสืบข้อมูลได้จากเอกสารที่น่าสนใจ จากข้อมูลวัด เชื่อว่าวัดนี้สร้างขึ้นมาก่อนกรุงแตกเป็นแน่แท้ เหตุเมื่อพระเจ้าตากส่งกำลังทัพมาช่วยครั้งศึกอะแซหวุ่นกี้ที่แม่ทัพพม่ายกมาล้อมเมืองพิษณุโลกปี พ.ศ.2318 แม่ทัพไทยเจ้าพระยาจักรี
“ …ครั้งวันอังคาร แรม 2เดือน 3 กลางคืนเพลาสี่ทุ่มจึงเสด็จทัพหลวงขึ้นไป ณ ค่ายมั่นใกล้วัดจันทร์ดำรัสให้กองพระยายมราชและพระยานครราชสีมา พระยาพิชัยสงคราม ยกกระบวนไปช่วยพระยานครสวรรค์ซึ่งตั้งค่ายประชิตโอบค่ายพม่า ณ วัดจันทร์นั้น..” อีกตอนกล่าวว่า “..แล้วให้กองพระยาธรรมมายกหนุนขึ้นไปช่วยพระยามหามณเฑียร และพระยานครสวรรค์ซึ่งไปตั้งค่ายประชิดโอบหลังค่ายพม่า ณ วัดจันทร์ฟากตะวันตก…”
นี่คือเอกสารที่หาข้อมูลได้ ทั้งวัดจันทร์ตะวันออกและวัดจันทร์ตะวันตก
ประมาณปี พ.ศ. 2400 เดิมมีวัดรังเงิน เป็นวัดเก่าแก่มากชาวบ้านแถบน้ำน่านตอนล่างจากในเมืองพิษณุโลกส่วนใหญ่เป็นลาวอพยพมาจากเวียงจันทร์ อยู่ห่างจากแม่น้ำและเกิดไฟไหม้ทำให้เกิดแนวคิดสร้างวัดริมแม่น้ำ นายเทศและนางทองคำมอบที่ดินของตน16ไร่ 3งานและนิมนต์ หลวงพ่อเสือ “วัดรังเงิน” มาจำวัด และมีต้นจันทร์ขนาดใหญ่ น้อยจึงตั้งชื่อว่าวัดจันทร์ (น่าจะเป็นต้นจันทร์ที่มีผลหอมจันทร์โอ,จันทร์แป้น)
ได้วิสูงคามสีมาเมื่อ 19 มีนาคม พ.ศ. 2490 วัดนี้จึงได้ชื่อวัดจันทร์ตะวันตกอย่างสมบูรณ์
สิ่งที่น่าสนใจ
– อุโบสถ์หลังใหญ่ที่จั่วมีพระพิฆเนศ,ซุ้มประตูหน้าต่างทรงปราสาท ,มีใบเสมาธรรมจักรลายไทยของพิษณุโลกมีลายหงส์ที่ฐาน, มีกำแพงแก้ว ,ที่มีพญานาคที่เป็นเอกลักษณ์ที่พญานาคเลื้อยไปด้านหลังขวา ซ้าย รอบอุโบสถ์ ด้านหลังมีต้นตะเคียนใหญ่
– มีเจดีย์ดอกบัวตูมจาลึกสองแควเหมือนวัดจันทร์ตะวันออกสร้างเพื่อ 1/สืบทอดพระพุทธศาสนาครบ5,000ปี 2/เพื่อถวายแด่สมเด็จพระนเรศวรและสมเด็จพระเอกาทศรถ 3/สร้างถวายในปีมหามงคลครบ80พระชนม์พรรษา
– มีพระปางอุ้มบาตรที่สูงตระการ นามสิริมงคล “พระทองไหลมา”
– มีป้ายชื่อ,ซุ้มประตูมีพระพุทธรูปที่มีความหมายและกำแพงเทวดาพนมดอกบัวสีทองช่องละ5องค์ที่สง่างามช่วงแผงคติธรรม-
– ที่หน้าวัดมีวิหารพระพิฆเนศที่ผู้คนมานมัสการ กันอย่างมากมาย-
– กำลังก่อสร้างมหาวิหารพระองค์ปฐมที่ยิ่งใหญ่ประดิษฐ์ฐาน สมเด็จพระพุทธสิกขีที่1 เป็นพระพุทธเจ้าองค์แรกของโลก
– ตอนเย็นผู้คนไปทำกิจกรรมนำครอบครัวไปออกกำลังกาย เครื่องเล่นเพื่อสุขภาพ หน้าวัด ริมน้ำน่าน สะพานสุพรรณกัลยาอย่างมากมาย
กล้าณรงค์ ภักดิ์ประไพ
รถรางนำเที่ยวเมืองพิษณุโลก
9 กุมภาพันธ์ 2556