โดย…………..คมดงเสือ
หากกล่าวถึงยุ้งฉาง ซึ่งเป็นสถานที่เก็บข้าวเปลือก หลังจากการทำนาของชาวนา เพื่อเก็บข้าวเปลือกไว้กิน ขาย และทำเป็นพันธุ์ข้าวในฤดูกาลหน้า โดยเฉพาะบ้านนา บ้านเรา ที่เก็บจะมีการปลูกยุ้งฉางในบ้านของตนเองไว้ทุกหลัง เพื่อเก็บไว้กิน ขาย และเอาไว้ปลูกในฤดูกาลหน้ามานานมาก ตามบรรพบุรุษปลูกฝังให้ลูกหลานรู้จักเก็บข้าวไว้กินถึงฤดูกาลปลูกข้าวครั้งต่อไป
แต่เดี๋ยวนี้วิวัฒนาการทางด้านเทคโนโลยี ระบบการค้าขาย การปลูกข้าว ได้เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว ชาวนาต้องเร่งทำนาให้ได้ปีหนึ่งให้ได้ 3-4 ครั้ง เพื่อให้ได้ผลผลิตที่ไว ดี มีคุณภาพ ซึ่งจะทำให้ได้ราคาข้าวดี ที่ในยุคปัจจุบันนี้มีราคาข้าวเกวียน(ตัน) ละ 10,000 บาทขึ้นไป ทั้งนี้เนื่องจากกระบวนการผลิตเปลี่ยนไปจากเดิม เทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการทำนามากขึ้นส่งผลให้ชาวนาไม่ต้องเหนื่อยจากการทำนามากเหมือนแต่ก่อน และทำให้ชาวนาส่วนใหญ่จึงมักไม่นิยมเก็บข้าวไว้ในยุ้งฉาง เหมือนแต่ก่อน เพราะว่าเกี่ยวข้าวเสร็จก็ขายได้เลย ไม่ต้องตากให้แห้งและเก็บไว้อีกแล้ว และก็คิดกันว่ามันได้เงินเร็วกว่า
เร็วๆนี้ผมได้กลับบ้านนา ของผม ก็ยังได้เห็นทุกบ้านยังมียุ้งฉางเช่นเดิม ซึ่งบ้านเรายังเชื่อว่าการเก็บข้าวไว้ มีประโยชน์มากกว่า แต่อาจมีการปรับเปลี่ยนขนาดของยุ้งให้เล็กลงกว่าเดิม เช่นเดียวที่บ้านผมก็ได้มีการซ่อมแซมยุ้งฉางใหม่ ….ซึ่งนั่นผมก็ได้ลงมือช่วยกันรื้อของเก่า สร้างของใหม่ด้วย ในระหว่างการรื้อยุ้งฉางนั้น พบว่าคนสมัยก่อนเขาสร้างยุ้งฉางที่มีฝีมือสอดแทรกใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น นำขี้ควายมายาล่องกระดาน หรือปิดระหว่างกระดาน ซึ่งมันอยู่แบบทนทานมาก ข้าวไม่สามารถรั่วหล่นได้ แสดงถึงความเป็นภูมิปัญญาที่แท้จริงๆๆๆ
สมัยก่อนยุ้งฉาง จะใหญ่โตมาก แต่เดี๋ยวนี้ผมคิดว่าการสร้างยุ้งฉาง บ้านผมขอให้กระทัดกว่าเดิม เนื่องจากต้องการเนื้อที่ไว้ทำอย่างจะดีกว่า และสิ่งสำคัญนั้นเวลาการสร้างนั้น จะต้องพึ่งช่างก่อสร้างตัวจริง ที่ใช้เวลาในการไม่มากเหมือนแต่ก่อน และที่น่าใจบ้านนา บ้านเรา ก็ยังจะมียุ้งฉางไว้เก็บข้าวเฉกเช่นอดีตอย่างแน่นอนครับ เพราะว่ามีประโยชน์มากกว่าตามความคิดของผมครับ
////